Gecontroleerd zooitje

Een kunstje leren

Wanneer ik in een wat onplezierige houding op de grond lig en mijn collega’s om me heen hun eigen positie zoeken, word ik ineens weer geconfronteerd met het verschil tussen training en werkelijkheid.

Wanneer ik in een wat onplezierige houding op de grond lig en mijn collega’s om me heen hun eigen positie zoeken, word ik ineens weer geconfronteerd met het verschil tussen training en werkelijkheid. De teamtechnieken die wij op dit moment inzetten om een agressieve, wild om zich heen slaande en schoppende cliënt vast te pakken en naar de grond te brengen, worden in de training stap voor stap ingeoefend. Echter, dat geen incident hetzelfde is, blijkt ook deze keer weer in de praktijk. De man is psychotisch en zijn blik wisselt van angstig naar onheilspellend. Zijn spanning, maar ook de spanning van mijn collega’s, is voelbaar. De regie lijkt even in handen van de cliënt, die met veel fysieke gebaren en verbale uitingen iedereen op afstand houdt. Maar het team weet zich te herstellen en de teamtechnieken worden georganiseerd ingezet. De man is met zijn bewegingen en onheilspellende blik echter niet makkelijk vast te pakken.

De man is psychotisch en zijn blik wisselt van angstig naar onheilspellend

In een veel te kleine ruimte liggen een paar minuten later 6 man personeel enigszins georganiseerd om de cliënt heen om hem in bedwang te houden. Doel is het contact weer te herstellen, uiteraard, maar eerst fysieke controle en veiligheid. Hoewel het even een ongecontroleerd zooitje lijkt, is het iedereen gelukt om positie in te nemen en de technieken weer in te zetten. Wanneer er fysieke controle is voel ik een zucht van opluchting door de te kleine ruimte vliegen. Het team grijpt de kans om zichzelf te herpakken; ik hoor en zie verschillende collega’s hun ademhaling herstellen en er is weer oog voor de omgeving. En als het onze woordvoerder vervolgens lukt weer in contact te komen met de cliënt en iedereen de ruimte uiteindelijk rustig en veilig verlaat, kan ik een trots gevoel niet onderdrukken.

Wanneer iedereen de ruimte rustig en veilig verlaat, kan ik een trots gevoel niet onderdrukken

Training is geen garantie. Iedereen kan een kunstje leren. Echter, de trainingszaal verschilt nogal van de afdeling met al zijn kamertjes en hallen. En hoe goed en realistisch de trainingsacteur ook is; het is en blijft niet helemaal echt. In de praktijk is de context altijd weer anders en de ervaren spanning verschilt per situatie en per persoon. Tijdens trainingen is het dan ook van belang stil te staan bij deze spanning. Hoe vind ik als hulpverlener weer rust tijdens een situatie waarbij de spanning ook door mijn eigen lichaam raast en de neiging heeft mijn denken en handelen over te nemen?

Tijdens het werk in de zorg ben je afhankelijk van je collega’s en zij dus ook van jou. Tijdens crisissituaties speelt dit een nog grotere rol. Om als team te kunnen samenwerken tijdens een dreigende situatie is het van belang elkaar te vertrouwen, maar ook om samen tussen alle spanning door de rust te vinden, al is dit maar een paar seconden. Als de praktijk dan ineens weer zo verrassend is, zal er ergens een momentje zijn waar de controle weer gepakt kan worden en de aangeleerde ‘kunstjes’ ten uitvoer gebracht kunnen worden. En als deze controle ten gunste komt aan de cliënt en de hulpverleners leveren we volgens mij de hoogst haalbare zorg in crisissituaties.

Logo Kies

Maak kennis met onze persoonlijke wijze van aanpak

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.